Kult Niepokalanego Poczęcia w diecezji Przemyskiej
Szczególny kult Matki Bożej Niepokalanie Poczętej rozpowszechniony był w całej diecezji przemyskiej już od połowy XIX w. Wielkim jego czcicielem był biskup przemyski św. Józef Sebastian Pelczar. Dnia 7 grudnia 1904 r. odprawił on uroczyste nieszpory w kościele OO. Franciszkanów w Przemyślu połączone z procesją ulicami miasta i błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem na pamiątkę 50. rocznicy ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP (przez papieża Piusa IX 8 grudnia 1894 r.).
Iskra z klasztorów franciszkańskich
Gdy św. Maksymilian w 1919 r. powrócił z Rzymu do Polski, do Krakowa, zaczął organizować Rycerstwo Niepokalanej najpierw wśród swoich współbraci, a potem również wśród świeckich. Do innych części Polski ta idea przenikała początkowo także przez klasztory franciszkańskie.
Nie inaczej było na Podkarpaciu. Tu franciszkanie konwentualni mają swoje klasztory w Kalwarii Pacławskiej, Przemyślu (tu byli, zanim jeszcze powstała archidiecezja przemyska), Krośnie, Sanoku i Głowience. Św. Maksymilian wspomina niektóre z tych miejsc w swoich pismach. W Kalwarii Pacławskiej był kilka razy osobiście. Tam poznał sł. B. o. Wenantego Katarzyńca. O. Wenanty stał się duchowym przyjacielem ojca Kolbego, sam też, będąc we Lwowie, gorliwie szerzył Rycerstwo Niepokalanej wśród franciszkańskich kleryków.
Czy rycerzami zostawali także świeccy? Niewątpliwie tak. W swoim pamiętniku św. Maksymilian pewnego dnia z radością zapisał informację o 10 nowych członkach MI ze szkoły podoficerskiej w Przemyślu (19 stycznia 1920 r.). Nowym motorem do wstępowania w szeregi Rycerstwa Niepokalanej stał się miesięcznik „Rycerz Niepokalanej”, który św. Maksymilian zaczął wydawać w styczniu 1921 r. Czytelnicy, odpowiadając na zachętę redaktora, oddawali swoje życie Maryi, zostając jej rycerzami.
Posłuchaj o obecności franciszkanów w archidiecezji przemyskiej.
(Radio FARA, audycja z 3 maja 2015 r., o. Paweł Solecki OFMConv i o. Rafał Antoszczuk OFMConv)
Erygowanie Rycerstwa Niepokalanej w Przemyślu
Pobożność Przemyślan, głęboka maryjność i cześć oddawana Matce Bożej spowodowała, że władze kościelne spełniły oczekiwania wiernych. W dniu 3 kwietnia 1947 r. na kapitule konwenckiej przemyskiego klasztoru OO. Franciszkanów gwardian, o. Celestyn Gacek, podał myśl, aby przy kościele OO. Franciszkanów założyć Rycerstwo Niepokalanej w celu szerzenia kultu Maryi. Ojcowie wyrazili zgodę i gwardian zwrócił się do biskupa przemyskiego o wydanie dekretu erekcyjnego.
W dniu 6 czerwca 1947 r. bp Franciszek Barda specjalnym dekretem erekcyjnym powołał do istnienia Rycerstwo Niepokalanej. Oto treść dekretu:
…erygujemy niniejszym przy przemyskim kościele OO. Franciszkanów pobożne Stowarzyszenie Milicji Niepokalanej. Pozwalamy równocześnie na przynależenie do prymarii Milicji Niepokalanej w Rzymie…
Podpisał: bp przemyski Franciszek Barda
oraz ks. Władysław Wyderka –
kanclerz Kurii Biskupiej w Przemyślu
Od 1947 r. przy kościele OO. Franciszkanów w Przemyślu prowadzona jest księga Rycerstwa Niepokalanej, gdzie do dziś wpisuje się nowo przyjętych rycerzy. Od czerwca 1947 r. do roku 2017 wpisane zostało 4737 osób.
Rycerstwo Niepokalanej od momentu jego powstania realizowało swą misję nieprzerwanie mimo prześladowań, represji i walki z Kościołem katolickim, zwłaszcza w latach powojennych.
(opr. s. Paulina M. Januchta i Wiesława Skotnicka)
W drodze ku stowarzyszeniu
Rycerstwo Niepokalanej otrzymało prawną rangę publicznego, powszechnego i międzynarodowego stowarzyszenia wiernych 17 października 1997 r. (w 80. rocznicę powstania Rycerstwa Niepokalanej). W dniach 12-14 listopada 1999 r. w Niepokalanowie odbyło się I Zgromadzenie Narodowe Stowarzyszenia Rycerstwa Niepokalanej, podczas którego wybrany został Zarząd Narodowy MI. Odtąd Rycerstwo rozpoczęło swoje istnienie jako stowarzyszenie również w Polsce. Wcześniej istniejące wspólnoty MI działały na zasadzie ruchu kościelnego.
W archidiecezji przemyskiej włączenie istniejących wspólnot do stowarzyszenia dokonało się w 2009 r. Miało to związek z 25. rocznicą powstania wspólnoty MI w Strachocinie. Zadaniem każdej wspólnoty MI jest uczestniczenie w permanentnej formacji i angażowanie się w prace w parafii w łączności z proboszczem oraz promowanie kultu maryjnego i szerzenie Rycerstwa Niepokalanej. Wyrazem realizowania programu Rycerstwa Niepokalanej było także konkretne przygotowanie do obchodów 25-lecia powstania Rycerstwa w parafii w Strachocinie. Priorytetową inicjatywą, jaką podjęli rycerze, było ożywienie działalności Rycerstwa Niepokalanej w parafiach w archidiecezji przemyskiej. W tym celu od początku 2009 roku zapraszano do Strachociny rycerzy z innych parafii na dni skupienia, podczas których wysłuchiwali referatów i uczestniczyli we wspólnej modlitwie. Służebną rolę w procesie powiększania szeregów Rycerstwa Niepokalanej oraz pomoc informacyjną i organizacyjną na wszystkich etapach tworzenia struktur MI pełniły Siostry Franciszkanki Rycerstwa Niepokalanej.
Pierwszy zarząd regionalny MI w archidiecezji przemyskiej
Owocem tej pracy w dniu 8 sierpnia 2009 roku było powołanie w archidiecezji przemyskiej Zarządu Stowarzyszenia „Rycerstwo Niepokalanej”. w obecności . Podczas wyborów obecny był o. Ryszarda Żuber OFMCinv, ówczesny Prezes Narodowy MI w Polsce z Niepokalanowa. W wyborach uczestniczyli rycerze z parafii franciszkańskich z Przemyśla, Krosna, Sanoka oraz z parafii diecezjalnych: Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sanoku, z Zagórza, Grabownicy i Kosiny. Uczestnikami byli także przedstawiciele kół MI-1 z parafii Chrystusa Króla w Sanoku, Wniebowstąpienia Pańskiego w Sanoku-Olchowcach, z Zahutynia i Nowego Zagórza.
Pierwszą prezes Zarządu Regionalnego Stowarzyszenia „Rycerstwo Niepokalanej” Archidiecezji Przemyskiej została Danuta Orlikiewicz, a zastępcą s. Dorota Maria Drozdowska ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rycerstwa Niepokalanej.
Asystentem Diecezjalnym Stowarzyszenia jest ks. prał. Józef Niżnik.
Zadania zarządu
Rolą zarządu regionalnego jest:
- Ścisła współpraca z Asystentem Diecezjalnym Stowarzyszenia w wyznaczaniu zadań dla wspólnot rycerskich w diecezji. Są to zadania wynikające z założeń programowych Rycerstwa Niepokalanej oraz programu roku duszpasterskiego w Kościele ogłaszanego przez Metropolitę Przemyskiego.
- Współpraca z proboszczami i opiekunami wspólnot rycerskich w parafiach.
- Zapoznawanie i rozpowszechnianie materiałów formacyjnych Zarządu Narodowego MI w Niepokalanowie i Asystenta MI prowincji krakowskiej franciszkanów, o. Piotra Cubera OFMConv.
- Organizowanie i koordynowanie dni skupienia oraz współpracy między wspólnotami.
- Uczestnictwo członków zarządu w spotkaniach wspólnot i służebna pomoc w rozwiązywaniu problemów.
- Organizowanie corocznych spotkań opłatkowych, na które składają się: uroczysta Msza Święta, program artystyczny o tematyce bożonarodzeniowej przygotowany przez Siostry Franciszkanki Rycerstwa Niepokalanej i wspólna agapa.
(opr. Danuta Orlikiewicz)